بیماری آب مروارید چیست
ممکن است برای شما نیز این سوال پیش بیاید که بیماری آب مروارید چیست؟ لازم است بدانید که عدسی چشم دارای ساختار شفاف در چشم داخلی است که در حالت معمولی، به راحتی نور را عبور می دهد. اما آب مروارید نوعی عدسی کدر است که در پشت عنبیه چشم قرار می گیرد. آب مروارید با افزایش سن بروز پیدا می کند و سبب تاری و تیرگی دید می شود. افرادی که به بیماری چشمی آب مروارید سالمندان مبتلا می شوند، تاری دید پیدا می کنند و رانندگی کردن یا کتاب خواندن برای آنها دشوار می گردد. بیشتر آب مرواریدها به مرور زمان ایجاد می شوند و در اوایل ایجاد شدن در چشم، بینایی را مختل نمی کنند. اما پس از گذشت زمان، می توانند بینایی را تحت تاثیر قرار دهند. پس می توان گفت که آب مروارید، یکی از علت های اصلی اختلال بینایی در سنین بالا نیز است. لازم است بدانید حدود ۲۰ درصد از افراد بالای ۶۵ سال به آب مروارید مبتلا هستند.
انواع آب مروارید سالمندان
بعضی از انواع آب مروارید سالمندان بسته به محل خود، نامگذاری می شوند که ما در ادامه به انواع آنها اشاره می نماییم.
- آب مروارید هسته ای: این نوع از آب مروارید سالمندان در مرکز عدسی ایجاد می شود و در برخی مواقع، سبب دوبینی یا کپی های متعدد از یک تصویر می گردد.
- آب مروارید قشری: در این نوع از آب مروارید لبه های عدسی تحت تاثیر قرار گرفته و با تابش نور خیره کننده، مشکل ایجاد می کنند.
- آب مروارید زیر کپسولی خلفی: این آب مروارید، در قسمت پشت عدسی تشکیل می شود و سبب کاهش توانایی خواندن حتی در نور شدید می گردد.
انواع دیگر از آب مروارید که بر اساس عوامل خاص دسته بندی می گردند شامل آب مروارید ثانویه، تروماتیک، مادرزادی و ناشی از تشعشع هستند.
- آب مروارید ثانویه
به سبب برخی از بیماری ها مانند دیابت ایجاد می شود. در برخی مواقع، مصرف طولانی مدت استروئیدها نیز در ایجاد آب مروارید سالمندان موثر هستند.
- آب مروارید تروماتیک
بر اثر آسیب رسیدن به چشم ایجاد می شود. این آسیب ممکن است در حین کار کردن یا فعالیت ورزشی اتفاق بیفتد.
- آب مروارید مادرزادی
از بدو تولد در نوزادان اتفاق می افتد و دلیل آن جهش ژنتیکی است.
- آب مروارید ناشی از تشعشع
پس از قرار گرفتن در معرض اشعه و پرتودرمانی ایجاد می شود.
علت آب مروارید در سالمندان
یکی از شایع ترین علت های پیدایش آب مروارید در چشم، افزایش سن است. پس از ۴۰ سالگی، پروتئین هایی که در عدسی چشم به صورت طبیعی تشکیل شده اند، شروع به تجزیه شدن می کنند. بیشتر آب مرواریدها به دلیل این تغییرات طبیعی اتفاق می افتند. البته عوامل دیگری بجز افزایش سن نیز احتمال ابتلا به آب مروارید سالمندان را بیشتر می نمایند. دیابت اصلی ترین دلیل مبتلا شدن به آب مروارید در سنین بالاتر است. مصرف نوشیدنی های الکل دار هم، احتمال ابتلا به آب مروارید سالمندان را افزایش می دهد. قرار گرفتن بیش از حد در معرض تابش نور خورشید، سیگار کشیدن، کافی نبودن ویتامین های بدن و مصرف طولانی مدت استروئید، از دیگر دلایل بروز آب مروارید سالمندان هستند. همچنین افرادی که دارای سابقه خانوادگی آب مروارید می باشند، ممکن است در سنین بالاتر دچار این بیماری شوند.
علائم و نشانه های آب مروارید سالمندان
شاید در آغاز و هنگامی که آب مروارید سالمندان ضعیف است، هیچ نشانه ای آشکار نشود. اما با رشد آب مروارید، تغییراتی در بینایی ایجاد می شود که این تغییرات با نشانه هایی همراه هستند و باید به آنها توجه نمود. مهم ترین علائم آب مروارید عبارتند از:
- دید ابری یا تار
- محو به نظر رسیدن رنگ ها
- نداشتن دید کافی در شب
- روشن تر به نظر رسیدن لامپ ها و نور خورشید
- دیدن حلقه نورانی اضافه در اطراف لامپ ها
- بزرگتر دیدن اجسام در مراحل اولیه رشد آب مروارید
اگر هر یک از علائم بالا ظهور پیدا نماید، حتماً باید با پزشک چشم صحبت کنید؛ چرا که این علائم می تواند مشکلات دیگری را در چشم به وجود آورد.
راهکارهای پیشگیری از آب مروارید
شاید برایتان جالب باشد بدانید که برای محافظت از چشم های خود در برابر آب مروارید سالمندی، می توانید برخی راهکارها را انجام دهید. بهترین راهکار، محافظت از چشم در برابر نور خورشید است. برای این امر حتماً هنگام بیرون رفتن از منزل از عینک آفتابی و کلاه لبه دار استفاده کنید، تا از تابش نور مستقیم خورشید به چشم ها جلوگیری نمایید. در برابر آسیب های فیزیکی نیز باید از چشم های خود محافظت کنید. به طور مثال در زمانی که با ابزارهای ورزشی یا ابزار برقی کار می کنید، حتماً از عینک محافظ استفاده نمایید.
در بیشتر مواقع آب مروارید سالمندان، به دلیل سیگار کشیدن بیش از اندازه ایجاد می شود. پس بهتر است در صورت مصرف سیگار، آن را ترک نمایید. انتخاب یک رژیم غذایی سالم در محافظت از چشم ها نیز نقش موثری دارد. آب مروارید سالمندان ممکن است به دلیل خوردن غذاهای بدون فیبر ایجاد شود. هنگامی که غذاهای سالم و سرشار از فیبر و سبزیجات مصرف نمایید، قطعاً از آب مروارید پیشگیری خواهید کرد.
راه های تشخیص آب مروارید
برای تشخیص آب مروارید سالمندان، ابتدا چشم پزشک سابقه پزشکی و علائم را بررسی می نماید. سپس معاینه چشم انجام می شود که ممکن است در حین معاینه کردن چشم، چندین آزمایش متعدد را انجام دهد. مهم ترین آزمایشی که از سوی پزشک برای تشخیص آب مروارید در نظر گرفته می شود، تست بینایی است. سپس به سراغ معاینه ساختار چشم می رود. معاینه ساختار چشم که اسلیت نامیده می شود، به چشم پزشک اجازه می دهد تا ساختار جلوی چشم را بررسی نماید. جهت تشخیص دقیق آب مروارید سالمندان، چشم پزشک شبکیه چشم را هم معاینه می کند. معاینه شبکیه نیز زمانی انجام می شود که چشم پزشک، قطره ای را درون چشم می ریزد تا مردمک چشم بازتر شود. معاینه شبکیه با استفاده از دستگاه افتالموسکوپ انجام می شود و با استفاده از آن ، علائم آب مروارید سالمندان توسط چشم پزشک بررسی می گردد.
روش های درمان آب مروارید سالمندان
درمان با جراحی
متداول ترین درمان آب مروارید در سالمندان، جراحی آن است. اما زمانی که بیمار از جراحی آب مروارید امتناع نماید یا به دلایل دیگر قادر به انجام عمل جراحی نباشد، می توان از گزینه های دیگری نیز استفاده نمود. در مراحل اولیه رشد آب مروارید استفاده از عینک به بیمارانی که دچار آب مروارید شده اند توصیه می شود. اما در مراحل پیشرفته تر، آب مروارید سالمندان نیاز به جراحی دارد. جراحی آب مروارید عملی بسیار سریع و آسان است که در محیط کلینیک نیز به شکل سرپایی هم انجام می گردد. در حین جراحی آب مروارید، لنز کدر شده چشم از طریق یک برش کوچک در چشم برداشته شده و نوعی لنز پزشکی در چشم قرار می گیرد. جراحی آب مروارید سالمندان، می تواند به روش های مختلف انجام شود.
درمان با لیزر
در طی سال های اخیر، استفاده از ابزارهای ویژه اولتراسونیک جهت برش عدسی و مکش و برداشتن قطعات، جزء محبوب ترین روش جراحی آب مروارید شده است. این روش از جراحی های لیزری است که شرایط بهتری را برای دقت بیشتر جراح فراهم می کند. گاهی مواقع، آب مروارید سالمندان ممکن است در هر دو چشم باشد. اما جراحی یک چشم در یک زمان معین انجام می شود و نمی توان هر دو چشم را با هم جراحی نمود. در حالی که آب مروارید بخشی آزاردهنده در روند پیری است؛ اما امروزه با فناوری های مدرن و جراحی آن، می توان به زندگی عادی خود ادامه داد.